Voor een succesvolle realisatie van de digitale strategie is het compliant zijn aan wetten en normen een belangrijke randvoorwaarde. Compliant zijn start al tijdens het opstellen van de digitale strategie. In dit artikel geven wij een aantal tips hoe u dit kunt vorm geven.
Samen werken aan gezonde zorg
De kwaliteit en de toegankelijkheid van de Nederlandse gezondheidszorg staan onder druk. De vraag naar zorg neemt toe, vooral door de vergrijzing. Tegelijkertijd zijn er grenzen aan de beschikbaarheid van zorg, door de toenemende krapte op de arbeidsmarkt. De groeiende zorgvraag zorgt bovendien voor een uitdaging bij het betaalbaar houden van de zorg. Als we doorgaan op de huidige weg, loopt het vast en kan niet meer iedereen rekenen op goede en tijdige zorg. Daarom werkt het Integraal zorgakkoord aan verbetering. Hieraan nemen patiëntenverenigingen, zorgaanbieders, zorgverzekeraars, gemeenten en de overheid deel.
Actiepunten uit het Integraal Zorgakkoord
In het Integraal zorgakkoord zijn een aantal verbeterpunten opgenomen. Kernpunten zijn:
- Meer samenwerking binnen de regio en tussen de sectoren;
- Zorg voorkomen door gezond leven en preventie;
- Vergroten werkplezier in de zorg;
- Verbeteren van digitalisering en gegevensuitwisseling;
- Verbeteren contractering.
Digitale strategie.
De kernpunten uit het Integraal zorgakkoord vraagt van een zorgorganisatie om strategisch na te denken over de inzet van digitalisering. Het ontwikkelen van een (nieuwe) digitale strategie is nodig. Hierin gaat het om vragen als;
- Hoe kan ik alle kerngegevens van een patiënt uiterlijk binnen 24 uur na registratie beschikbaar stellen voor elke zorgverlener met een behandelrelatie, ongeacht het tijdstip en de plek waarop de patiënt geholpen moet worden?;
- Hoe geef ik de inwoners van Nederland in 2025 digitaal toegang tot en de beschikking over hun eigen zorggegevens in een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO)?;
- Hoe kan ik de zorg meer hybride en/of digitaal maken, door zorgpaden en -processen te (her)ontwerpen. Zodat deze zorgpaden ook toegankelijk zijn voor kwetsbare mensen?;
- Hoe kunnen we de gegevens digitaal, eenduidig en gestandaardiseerd registreren in het zorgproces en beschikbaar stellen voor secundaire doelen?.
Het resultaat van de digitale strategie is een doelarchitectuur voor processen en digitalisering, en een portfolio van projecten om de doelarchitectuur te realiseren.
Bij het uitwerken van de digitale strategie is het ook belangrijk om rekening te houden met de wet- en regelgeving die van betekenis is. De wet- en regelgeving is zowel in Nederland als in Europa in beweging. Op basis van de digitale agenda van Europa zijn en worden nieuwe wetten en regels uitgebracht. Voorbeelden zijn de NIS2, de MDR, de Digital Health Space, en de Artificial Intelligence Act. In Nederland zijn bijvoorbeeld de Wet kwaliteitsregistraties zorg en de Wegiz interessant.
Standaard stappen in de digitale strategie.
In het ontwikkelen van een digitale strategie zijn in het algemeen een aantal standaard stappen te onderkennen. Op deze standaard stappen kan digital health compliance goed aansluiten. Niet alle stappen worden in de praktijk uitgevoerd, dit is sterk afhankelijk van de situatie van de organisatie en welke aanpak voor het opstellen van de digitale strategie hierop aansluit.
Standaard stap in de digitale strategie | Invulling vanuit de digitale strategie | Tips voor digital health compliance |
Huidige situatie | Het in kaart brengen van de huidige situatie van processen, applicaties, gegevens en informatiestromen. | Start in deze stap met het opstellen van het verwerkersregister, met daarin uitgewerkt de doelstelling van de verwerking, en de wet- en regelgeving die van toepassing is. |
Alignment met missie en doelen | De inzet van ICT wordt afgestemd op de missie en de doelen van de organisatie. De gewenste veranderingen in de werkwijzen van de zorginstelling worden benoemd. | Start in deze stap met de analyse welke applicaties end of life zijn, en welke nieuwe werkwijzen en samenwerkingsverbanden interessant zijn. |
Externe ontwikkelingen | Er wordt onderzocht welke externe ontwikkelingen interessant zijn. Zoals nieuwe apps, nieuwe systemen, relevante samenwerkingsverbanden, subsidies, maatschappelijke en wettelijke ontwikkelingen. | Start in deze stap met het in kaart brengen en analyseren van de (nieuwe) wetten, normen en regels die relevant zijn voor de missie en doelen. |
Richtinggevend beleid en/of gedetailleerde architectuur | De beleidskaders voor de digitale strategie worden uitgewerkt. Bijvoorbeeld de governance structuur die nodig is voor de realisatie. Eventueel wordt de doelarchitectuur die nodig is om de gewenste digitale strategie te realiseren gedetailleerd uitgewerkt. | Start in deze stap met het het richtinggevend beleid. Hierin staat aan welke wetten en normen de organisatie en de informatievoorziening moeten voldoen. Dit wordt verder gedetailleerd en gekwalificeerd per applicatie, informatiestroom, samenwerkingsverbanden en gegevensuitwisseling. Voorbeelden van kwalificaties zijn zorgsysteem, uitwisselingssysteem, en medisch hulpmiddel. |
Migratiestrategie en/of Actieprogramma | Tot slot komt de stap van het vaststellen van het ICT-migratieplan. Het migratieplan kan op hoofdlijnen (migratiestrategie) of gedetailleerd (actieprogramma) uitgewerkt worden. | Start in deze stap aan het uitwerken van de risico’s en de benodigde beheersmaatregelen. Neem in de migratiestrategie en/of actieprogramma op hoe deze gerealiseerd gaan worden. |
Advies bij digital health compliance
Voor een succesvolle realisatie van de digitale strategie is het compliant zijn aan wetten en normen een belangrijke randvoorwaarde. Compliant zijn start al tijdens het opstellen van de digitale strategie. Dit artikel bevat een aantal tips hoe u dit vorm kunt geven.
Heeft u vragen over digital health compliance, en wilt u hierover met ons sparren? Neem gerust contact met ons op.